زنگ شادی

فعالیت شما چیست و چگونه است؟ فرآیند، روش اجرا، مراحل، جرقه اولیه، جزئیات، قالب، مخاطب شناسی، منابع انسانی، ابزار و امکانات، بازتاب رسانه ای، را توضیح دهید.

فعالیت خانم آل‌پناه در قالب دو طرح مستقل با عنوان‌های «حس خوب» و «زنگ شادی» انجام می‌پذیرد که هر دو ناظر به فعالیت‌های قرآنی با رویکرد جهادی و مبتنی بر حفظ قرآن کریم هستند. طرح «حس خوب» برای عموم مردم و خانواده‌ها طراحی شده است. در این طرح، اعضای خانواده‌ها به صورت دورهمی در منازل خود به برنامه حفظ قرآن می‌پردازند. هر فرد بر اساس توانایی، آیه یا بخشی از قرآن را برای حفظ دریافت می‌کند. پس از طی مدتی (مثلاً یک ماه)، آزمون‌هایی به‌صورت مجازی برای سنجش میزان حفظ برگزار می‌شود و در بازه‌های سه‌ماهه نیز آزمون‌های جامع‌تر (آنلاین یا تلفنی) جهت پیگیری روند حفظ افراد انجام می‌گردد. ثبت‌نام و تعامل از طریق فضای مجازی و تشکیل گروه یا کانال‌های ارتباطی صورت می‌پذیرد. از آن‌جا که جلسات حضوری برای این طرح در نظر گرفته نشده، امکان مشارکت برای عموم خانواده‌ها، بدون دغدغه تردد فراهم شده است.

طرح دوم با عنوان «زنگ شادی» مختص نوجوانان بی‌سرپرست و بدسرپرست در مراکز بهزیستی و کانون اصلاح و تربیت است. جلسات این طرح به صورت حضوری و هفتگی برگزار می‌شود و محوریت آن نیز حفظ قرآن است. در برخی موارد، بسته به شرایط مخاطبین، تلفیقی از فضای حضوری و مجازی برای پیگیری تکالیف و سؤالات استفاده می‌شود. این جلسات با هدف پر کردن خلأ معنوی و تربیتی نوجوانان اجرا می‌شود. مخاطبین شامل دختران و پسران نوجوان و کودکان این مراکز هستند.

جرقه اولیه این فعالیت از تأکیدات حضرت آقا مبنی بر تربیت ده میلیون حافظ قرآن نشأت گرفته و نیز تجربیات شخصی خانم آل‌پناه و ارتباطاتشان با فعالین فرهنگی در زندان‌ها و بهزیستی به ایده‌پردازی و اجرای این دو طرح منجر شده است. ایشان به‌ویژه به نیاز نوجوانان بهزیستی و کانون اصلاح و تربیت برای دریافت تربیت قرآنی و معنوی پیش از ورود به جامعه اشاره می‌کنند.

مخاطبان طرح «حس خوب» عموم خانواده‌ها با هر ترکیب سنی هستند، در حالی‌که طرح «زنگ شادی» به طور ویژه بر نوجوانان بی‌سرپرست و بدسرپرست تمرکز دارد.

منابع انسانی شامل خود خانم آل‌پناه به عنوان طراح و مجری اصلی، مربیان قرآنی آموزش‌دیده، و فعالین جهادی قرآنی از موسسات دارالقرآن، حوزه‌های علمیه، سازمان تبلیغات، بسیج و دیگر نهادهای انقلابی استان خوزستان هستند. این مربیان دارای مدارک رسمی از مراکز معتبر قرآنی و توانایی تعامل تربیتی و معنوی با مخاطبان خاص هستند.

ابزار و امکانات مورد استفاده شامل بستر فضای مجازی (برای ثبت‌نام، ارسال برنامه، برگزاری آزمون‌ها)، فضای حضوری در مراکز، ابزارهای کمک آموزشی مانند کلیپ، فیلم، کتاب و در صورت وجود امکانات، ویدئو پروژکتور هستند. امکانات مورد نیاز با همکاری نهادهای مختلف تأمین می‌شود.

در حال حاضر، بازتاب رسانه‌ای رسمی از طرح گزارش نشده است اما در صورت گسترش و خروجی‌های ملموس، این بازتاب پیش‌بینی می‌شود.

تمایز این فعالیت نسبت به فعالیت‌های مشابه (جنبه نوآورانه) از نظر مجری چیست؟ مهمترین شاخصه فعالیت و بخش برجسته این فعالیت کدام است، قالب یا محتوا یا سناریو ؟

تمایز اصلی فعالیت‌ها، تمرکز بر اقشار خاص و کمتر دیده‌شده در برنامه‌های فرهنگی و قرآنی کشور است، یعنی نوجوانان بهزیستی و کانون اصلاح و تربیت. این قشر بیشترین آسیب‌ها را هنگام ورود به جامعه تجربه می‌کنند و کمتر مورد توجه در طرح‌های قرآنی بوده‌اند. از دیدگاه مجری، همین توجه به مخاطبین خاص، خود یک نوآوری بزرگ است.

مهم‌ترین شاخصه فعالیت، جهادی بودن آن است. کار بدون تکیه به بودجه‌های رسمی و بر اساس همت داوطلبانه فعالان فرهنگی و قرآنی طراحی و اجرا می‌شود.

بخش برجسته فعالیت نیز از نظر قالب، تلفیق فضای حضوری و مجازی با درک شرایط مخاطبان است و از نظر محتوا، تلفیق حفظ قرآن با آموزه‌های اخلاقی و اعتقادی مانند صبر، توکل، ایثار و گذشت.

این فعالیت ناظر به چه نیاز مخاطبان است (مساله شناسی و ریشه یابی)؟ فعالیت شما چگونه این نیاز را برطرف می‌کند؟ نتایج و دستاوردهای شما چیست؟

طرح‌ها ناظر به خلأ معنوی، تربیتی و عاطفی نوجوانان در مراکز بهزیستی و کانون اصلاح و تربیت هستند؛ کسانی که فاقد حمایت‌های خانوادگی‌اند یا تجربه زندگی در محیط‌های آسیب‌زا را داشته‌اند. نیاز به بازسازی شخصیت، اعتماد به نفس، مقابله با چالش‌های اجتماعی، و برخورداری از بنیان‌های فکری و اخلاقی از جمله نیازهای این قشر است که از مسیر حفظ قرآن و آموزش مفاهیم آن برطرف می‌شود.

برای خانواده‌ها نیز نیاز به مشارکت در یک فعالیت تربیتی معنادار و انس خانوادگی با قرآن، از طریق طرح «حس خوب» برطرف می‌شود. اجرای این طرح در فضای خانگی، بدون نیاز به حضور در جلسات بیرونی، باعث استقبال بیشتر و مشارکت آسان‌تر خانواده‌ها شده است.

نتایج و دستاوردها شامل باز شدن پنجره‌ای نو به روی مخاطبان در سبک زندگی قرآنی، تربیت شخصیت مقاوم در برابر آسیب‌های اجتماعی، کاهش آسیب‌ها، و تحقق بخشی از فرمان رهبر معظم انقلاب در مسیر تربیت ده میلیون حافظ قرآن است.

چالش‌ها و موانع کسب موفقیت (ریسک ها) این فعالیت را چه می‌دانید؟

چالش‌ها شامل موارد زیر است:

تأمین هزینه‌های اجرای برنامه که در حال حاضر با کمک خیرین دغدغه‌مند فرهنگی تأمین می‌شود.

جذب و هماهنگی مربیان قرآنی جهادی که توان حضور در مناطق دور یا کار با نوجوانان خاص را داشته باشند.

برنامه‌ریزی برای استمرار و گسترش طرح با وجود نبود بودجه و ساختار رسمی پشتیبان.

محدودیت‌های اولیه در استقبال مخاطبین خاص که نیاز به استمرار و برنامه‌ریزی جدی‌تری دارد.