جذب دانش آموزان به مسجد از طریق دارالقرآن

فعالیت شما چیست و چگونه است؟ فرآیند، روش اجرا، مراحل، جرقه اولیه، جزئیات، قالب، مخاطب شناسی، منابع انسانی، ابزار و امکانات، بازتاب رسانه ای، را توضیح دهید.

فعالیت آقای محمدرضا مردی‌ها با عنوان «جذب دانش‌آموزان به مسجد از طریق دارالقرآن» در اهواز انجام می‌شود.

جرقه اولیه این فعالیت از مشاهده‌ی تاثیر مثبت حضور دانش‌آموزان در اعتکاف‌های قرآنی و شناسایی ظرفیت بالای آنان در زمینه انس با قرآن و فعالیت‌های فرهنگی شکل گرفت. ایشان پس از مشاهده نتایج مثبت این حضور، ایده‌ی ایجاد دارالقرآن برای جذب و تربیت مستمر دانش‌آموزان به ذهنشان رسید.

فرآیند اجرا به این صورت است که ابتدا با حضور در مدارس منطقه و معرفی خود به عنوان مربی قرآنی، ارتباط اولیه با دانش‌آموزان برقرار می‌شود. در کلاس‌ها با اجرای برنامه‌های جنگ قرآنی، داستان‌های قرآنی، مسابقات و اهدای جوایز، دانش‌آموزان مستعد و علاقه‌مند شناسایی می‌شوند. پس از آن، این دانش‌آموزان به یک اردوی تفریحی–قرآنی دعوت شده و از خانواده‌هایشان برای شرکت در همایش‌های توجیهی دعوت به عمل می‌آید. طی این همایش‌ها، اهمیت حضور فرزندان در گروه‌های سالم و تربیتی تبیین می‌شود.

مراحل اجرای طرح شامل:

حضور در مدارس و معرفی برنامه

اجرای برنامه‌های جنگ قرآنی و مسابقه

شناسایی دانش‌آموزان مستعد و مناسب

برگزاری اردوی قرآنی تفریحی

تشکیل همایش‌های والدین برای توجیه خانواده‌ها

تشکیل دوره سه‌ماهه آموزش قرآن شامل روخوانی، روانخوانی و مفاهیم

انجام برنامه‌های تربیتی عملی و آموزش مسئولیت‌پذیری

ارائه گزارش پیشرفت به والدین

برگزاری همایش پایانی و تبیین ضرورت استمرار فعالیت در قالب حلقه‌های صالحین و مسجد

جزئیات اجرا بر مبنای تلفیق آموزش قرآن با تربیت عملی، ایجاد مسئولیت‌پذیری از طریق دادن مسئولیت‌های ساده به بچه‌ها و طراحی بازی‌های محتوایی و تربیتی است. حتی در بازی‌ها نیز مفاهیم تربیتی مانند دشمن‌شناسی لحاظ شده است.

قالب فعالیت ترکیبی از کلاس‌های قرآنی، جلسات تربیتی، اردوهای فرهنگی و مسابقات محتوایی است که با هدف جذب و تربیت پیوسته نوجوانان طراحی شده است.

مخاطب‌شناسی شامل دانش‌آموزان پسر از پایه چهارم ابتدایی تا مقطع دبیرستان است که به صورت گروهی در دارالقرآن جذب شده‌اند.

منابع انسانی شامل مجموعه‌ای از طلاب حوزه علمیه و دانشجویان فعال مسجد است که به عنوان مربیان آموزشی و تربیتی با طرح همکاری می‌کنند.

ابزار و امکانات شامل تخته، میز، صندلی، رحل قرآن، سیستم صوتی، جوایز، و در صورت نیاز تجهیزات تصویری برای نمایش فیلم و ارائه محتوا است. ابزارهای مورد نیاز عمدتاً از امکانات موجود در مسجد تأمین می‌شود.

بازتاب رسانه‌ای شامل معرفی فعالیت‌ها در کانال دارالقرآن استان خوزستان، کانال مدارس منطقه و کانال داخلی خانواده‌ها و اعضای دارالقرآن بوده است.

تمایز این فعالیت نسبت به فعالیت‌های مشابه (جنبه نوآورانه) از نظر مجری چیست؟ مهمترین شاخصه فعالیت و بخش برجسته این فعالیت کدام است، قالب یا محتوا یا سناریو ؟

نوآوری این فعالیت در این است که برخلاف دارالقرآن‌های معمولی که فعالیتشان غالباً محدود به آموزش صرف قرآن است، این طرح بر مبنای تربیت مستمر و اتصال دانش‌آموز به مسجد و حلقه‌های تربیتی صالحین بنا شده است. جذب دانش‌آموز به مسجد، ورود او به فضای اجتماعی دینی، و استمرار تربیتی در کنار آموزش قرآنی، مهم‌ترین تمایز این طرح است.

از دیدگاه آقای مردی‌ها، مهم‌ترین شاخصه این فعالیت، سناریو و تربیت‌محوری آن است. یعنی هدف صرفاً برگزاری کلاس‌های قرآن نیست، بلکه برنامه‌ریزی شده تا دانش‌آموز در مسیر رشد دینی و اجتماعی قرار بگیرد و ارتباط او با مسجد و محیط‌های سالم استمرار یابد.

این فعالیت ناظر به چه نیاز مخاطبان است (مساله شناسی و ریشه یابی)؟ فعالیت شما چگونه این نیاز را برطرف می‌کند؟ نتایج و دستاوردهای شما چیست؟

نیاز اصلی مخاطبان، ارتباط با مسجد، دین، قرآن و محیط سالم تربیتی در برابر هجمه‌های فرهنگی، فضای مجازی، شبهات اعتقادی و تربیت‌های ناسالم جامعه است. در واقع نوجوانان نیاز به الگوهای مثبت و گروه‌های سالم دارند تا در سنین حساس تربیت، آسیب نبینند.

این طرح با:

ارائه آموزش‌های دینی در فضای جذاب

ایجاد ارتباط عاطفی و تربیتی با مسجد

حضور در حلقه‌های صالحین

بازی‌های تربیتی و فعالیت‌های گروهی هدفمند به این نیاز پاسخ می‌دهد.

نتایج و دستاوردهای فعالیت شامل:

افزایش حضور دانش‌آموزان در مسجد

تقویت ارتباط آنان با روحانیت و دین

تغییر سبک زندگی نوجوانان به سوی دینداری و مسئولیت‌پذیری

تربیت نسل جدیدی از نوجوانان متعهد به ارزش‌های دینی

چالش‌ها و موانع کسب موفقیت (ریسک ها) این فعالیت را چه می‌دانید؟

چالش‌ها و موانع اصلی عبارتند از:

مشکل در همکاری آموزش و پرورش: تغییر مدیران مدارس و سختی در ورود مربیان مذهبی به مدارس.

محدودیت‌های مالی: هزینه‌های جوایز، اردوها و برنامه‌های فرهنگی عمدتاً از طریق کمک‌های مردمی و خیرین تأمین می‌شود که گاهی کافی نیست.

تغییرات مدیریتی و سیاست‌های فرهنگی: که ممکن است برنامه‌های در حال اجرا را دچار اختلال کند.

موانع ساختاری در پیوستن مستمر دانش‌آموزان به طرح: نیاز به پیگیری مستمر و حمایت‌های نهادی دارد.