مشخصات کلی طرح
-
حوزه تخصصی فعالیت
دانش آموزی، قرآنی
-
آیا این فعالیت مخاطبان ویژهای دارد
دانش آموزان مقطع متوسطه اول (پایه های هفتم، هشتم و نهم)
-
آیا این فعالیت جهت محیط خاصی طراحی شده است؟
این طرح تنها قابلیت اجرا در مدارس کشور را دارد. مدارس دوره متوسطه
مسالهِ اصلی این فعالیت چیست؟
نشر و گسترش انس با قرآن کریم در بین دانش آموزان از طریق حفظ قرآن کریم
اهداف:
1- تحقق منویات مقام معظم رهبری مبنی بر تحول بنیادی در آموزش و پرورش و تربیت 10 میلیون حافظ قرآن کریم مسلط به محفوظات و معانی و معارف قرآن و ان شاء الله عاملان به قرآن کریم
2- رشد و توسعه معارف، مفاهیم و سواد قرآنی دانش آموزان و ارائه یک مدل آموزشی-تحصیلی قرآن پایه با محوریت حفظ قرآن کریم
3- تربیت قرآنی دانش آموزان و زمینه سازی برای تربیت نیرو های کارآمد اعم از مدیران و اساتید قرآنی خصوصاً در وزارت آموزش و پرورش با جذب و استخدام حافظان قرآن کریم در آموزش و پرورش و ایجاد یک تحول ساختاری
4- مردمی سازی فعالیتهای قرآنی و تحصیلی آموزش و پرورش
5- صرفه جویی در نیروی انسانی آموزش و پرورش با سپردن بخش قرآنی به صورت کامل به بخش مردمی و کم کردن ساعات آموزش تحصیلی با تدریس متمرکز دروس
6- فراهم آوردن زمینه حفظ آیات، تدبر در آنها و توانایی بهرهگیری از آموزههای قرآن کریم در زندگی فردی و اجتماعی
نوآوری و امتیاز این فعالیت نسبت به سایر فعالیتهای تبلیغی چیست؟
نوآوری و ابتکار در ارائه دروس مدرسه از طریق تمرکز آموزشی
یکی از علل افت تحصیلی دانش آموزان، طولانی شدن و زمان بر بودن کلاسهای مدارس و عدم تمرکز آموزشی است؛ به گونهای که یک دانش آموز در دوره اول متوسطه مجبور است روزانه سه کتاب متفاوت و در طول یک هفته سیزده کتاب و درس را فراگیرد و در حقیقت باید به معلمین مختلف در طول یک هفته جوابگو باشد و گاهی اوقات در طول یک هفته با چندین آزمون مواجه میشود.
جهت رفع این نقیصه، در این برنامه تلاش شده است که درسهای مدرسه به صورت متمرکز (تجمیع زمانی) یعنی درس به درس یا کتاب به کتاب ارائه شود. بدین صورت که مثلاً کتاب ریاضی در طول سه هفته هر روز با دانش آموزان کار میشود و نهایتاً در کنار ریاضی یک کتاب عمومیتر مانند دین و زندگی تدریس میشود. پس از اتمام این دو کتاب، دو کتاب دیگر مثلاً زبان انگلیسی و کار و فناوری به مدت دو هفته تدریس میشود و به همین ترتیب تا پایان نیم سال، همه کتابها تدریس خواهد شد.
لازم به ذکر است جهت کتابهایی که در هفتههای گذشته تدریس شده است در هفتههای بعد کلاسهای بازآموزی و رفع اشکال با استفاده از ظرفیت روش آموزش معکوس به صورت یک جلسه در هفته برگزار میگردد.
گفتنی است یکی از عوامل موفقیت برنامه تخصصی حفظ قرآن کریم در مؤسسه بیت الاحزان، تمرکز بر حفظ و جلوگیری از پراکندگی افکار است که در این برنامه تا حد زیادی حاصل میشود.
علاوه بر آن این امر باعث علاقمندی بیشتر دانش آموز به مباحث آموزشی و فراگیری بهتر ایشان خواهد شد.
پیشنهاد امتیاز اولویت ورود حافظان قرآن به دانشگاه فرهنگیان بهترین راه جذب دانش آموزان به مدارس حفظ قرآن:
چنانچه دانش آموزانی که در این طرح شرکت میکنند از امتیاز اولویت پذیرش در دانشگاه فرهنگیان برخوردار باشند قطعاً تأثیر چشمگیری در تشویق دانش آموزان خواهد داشت و البته ورود حافظان قرآن به دانشگاه فرهنگیان تحول عظیمی را در دانشگاه شکل خواهد داد و تحول در دانشگاه فرهنگیان، تحول در تمامی مدارس کشور را به ارمغان خواهد آورد چه نتایج شیرینی به بار خواهد آورد، چه غنچههایی شکفته خواهد شد و چه معضلاتی را از جامعه برطرف خواهد کرد.
طرح عملیاتی خود در این فعالیت را ارائه کنید
ویژگیها
• جلوگیری از آسیبهای اخلاقی و تربیتی
• آشنایی با ترجمه، معارف و تفسیر قرآن کریم
• تسلط بر صحیح خوانی و ترتیل و تجوید قرآن کریم
• ترویج و نهادینه کردن فضائل اخلاقی خصوصاً حجاب در بین دانش آموزان
• جلوگیری از افت تحصیلی دانش آموزان با نهادینه کردن تربیت دینی و قرآنی
• حفظ تخصصی کل قرآن بدون ترک تحصیل و بازماندن از آموزش رسمی کشور در طول سه سال تحصیلی متوسطه اول
امتیازات
• اعطای گواهینامه حفظ قرآن کریم با امضای مدیرکل قرآن، عترت و نماز وزارت آموزش و پرورش و مسئول مؤسسه بیت الاحزان
• برخورداری از مزایایی که برای حافظان قرآن در قوانین پیش بینی شده است مانند عضویت در صندوق بیمه هنرمندان و قرآنیان کشور
• اخذ مدارک معادل دیپلم (ده جزء)، فوق دیپلم (20جزء) و لیسانس (حفظ کل) دارای اعتبار حقوقی در صورت قبولی در آزمون سازمان دارالقرآن
• اخذ مدرک کارشناسی علوم قرآن و حدیث با شرکت در کلاسهای دانشسرای باقرالعلوم مؤسسه (آمادگی کنکور کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث) در صورت قبولی در آزمون سازمان سنجش
مراحل اجرا
مقام معظم رهبری در یکی از دیدارهای خود نوجوانان را به حفظ قرآن کریم از سنین 12، 13 سالگی توصیه کردهاند. طبق تجربیات و نظرات کارشناسی نیز بهترین سن جهت شروع حفظ تخصصی قرآن کریم 12 سال میباشد .
دانش آموزان پایه هفتم در این مراکز پذیرش میشوند و پس از گذراندن یک دوره مقدماتی دو ماهه در تابستان، از ابتدای مهرماه وارد دوره اصلی میشوند.
در این دوره تخصصی که سه سال ادامه خواهد داشت، دانش آموزان در سال اول هفت جزء، در سال دوم یازده جزء و در سال سوم دوازده جزء از قرآن کریم را حفظ خواهند کرد و بدین ترتیب در پایان سال سوم و پایه نهم، به حفظ کل قرآن کریم نائل میشوند.
چنانچه دانشآموزانی توان و استعداد لازم را جهت حفظ کل قرآن کریم در 3 سال نداشته باشند، قطعاً حفظ قرآن متناسب با توان آنها برنامهریزی خواهد شد.
در این دوره از مجموع شش ساعت زمانی که دانش آموزان به صورت روزانه در مدرسه حاضر میشوند، 3 ساعت به حفظ و مرور محفوظات، تجوید، ترجمه و مفاهیم قرآن کریم و سه ساعت نیز به درسهای مدرسه پرداخته میشود که در سه ساعت نخست علاوه بر حفظ قرآن، دروس قرآن مدرسه، عربی و تفکر و سبک زندگی نیز تدریس میگردد.
راهبرد اصلی در این برنامه پیاده سازی راهبرد تربیت و یادگیری قرآن کریم به روش آموزش معکوس است.
با توجه به این که در این مدارس به صورت کاملی به آموزش روخوانی و روانخوانی، تجوید، ترجمه مفاهیم و حفظ و معارف قرآن کریم پرداخته میشود، پیشنهاد میگردد درسها و کتابهای قرآن، تفکر و سبک زندگی، کار و فناوری، هنر و پیامهای آسمان به صورت «آموزش معکوس» ارائه شوند یعنی بر اساس روش یادگیری معکوس، قرآن آموزان دروس فوق الذکر را در منزل مطالعه کنند و در مدرسه به رفع اشکال بپردازند. بدین ترتیب دانشآموزان در وقت و فرصت بهتری به حفظ قرآن و سایر دروس میپردازند.
تفصیلی
فعالیت شما چیست و چگونه است؟ فرآیند، روش اجرا، مراحل، جرقه اولیه، جزئیات، قالب، مخاطب شناسی، منابع انسانی، ابزار و امکانات، بازتاب رسانه ای، را توضیح دهید.
فعالیت جناب آقای شاهسوند تحت عنوان «مراکز حفظ همراه با تحصیل» یک برنامه آموزشی و تربیتی جامع است که هدف اصلی آن تربیت نیروی انسانی قرآنی و متعهد برای آینده آموزش و پرورش کشور میباشد. این طرح بر اساس فرمایشات مقام معظم رهبری در مورد کادرسازی در آموزش و پرورش شکل گرفته است.
فرآیند و روش اجرا
ایجاد مراکز شبانهروزی و نیمهوقت حفظ قرآن همراه با تحصیل
در این مراکز، دانشآموزان از پایه هفتم تا نهم پذیرش میشوند و علاوه بر آموزش دروس رسمی آموزش و پرورش، حفظ قرآن کریم را نیز بهصورت تخصصی فرا میگیرند.
برنامهریزی بهگونهای است که دانشآموزان بتوانند تا پایان دوره حداقل پانزده جزء و در حالت ایدهآل، کل قرآن را حفظ کنند.
دروس عمومی مانند ریاضی، علوم و زبان به روش تمرکزی و فشرده تدریس میشوند تا ساعات آموزشی کاهش یابد و زمان بیشتری به حفظ قرآن اختصاص داده شود.
پشتیبانی تحصیلی و ورود به دانشگاه فرهنگیان
دانشآموزانی که در این مراکز تحصیل میکنند، در صورت موفقیت در حفظ قرآن، میتوانند بدون کنکور و از طریق سهمیه ۱۰ درصدی مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی، وارد دانشگاه فرهنگیان شوند.
این امتیاز ویژه باعث میشود که دانشآموزان مستعد قرآنی بهعنوان معلمان آینده آموزش و پرورش، کادر تربیتی کشور را تشکیل دهند.
روش نوین تدریس و مدل تمرکزی آموزش دروس عمومی
دروس بهصورت دو درس در هر دوره زمانی آموزش داده میشود، نه به روش متشتت آموزش و پرورش.
این روش باعث افزایش تمرکز دانشآموزان، کاهش استرس امتحانات و تقویت یادگیری میشود.
پشتیبانی از دانشآموزان تا مقطع دیپلم و بالاتر
پس از پایان دوره متوسطه اول، دانشآموزان میتوانند وارد دبیرستانهای عادی شوند، اما مؤسسه برنامههایی برای تثبیت محفوظات آنها دارد.
دانشآموزان در آینده میتوانند تا مقطع کارشناسی در دانشگاه فرهنگیان تحصیل کنند و معلم شوند.
جرقه اولیه شروع فعالیت
این ایده از فرمایشات مقام معظم رهبری در مورد لزوم کادرسازی در آموزش و پرورش و تأکید ایشان بر ضرورت پرورش نسل قرآنی شکل گرفت.
همچنین، مشاهده بحرانهای فرهنگی و آموزشی در مدارس کشور، از جمله افت تحصیلی و کاهش هویت دینی دانشآموزان، باعث شد که این طرح بهعنوان یک راهحل جامع مطرح شود.
مخاطبشناسی
دانشآموزان متوسطه اول (پایه هفتم تا نهم) که علاقهمند به حفظ قرآن و تحصیل همزمان هستند.
دانشآموزانی که به دنبال ورود به دانشگاه فرهنگیان هستند و میخواهند مسیر تحصیلی خود را از طریق حفظ قرآن تسهیل کنند.
خانوادههای متدین و دغدغهمند که نگران محیطهای آموزشی نامناسب برای فرزندانشان هستند.
منابع انسانی، ابزار و امکانات
معلمان متخصص دروس عمومی و اساتید قرآنی
مراکز آموزشی و خوابگاهی برای دانشآموزان شبانهروزی
برنامههای مدون آموزشی، کتابهای درسی و منابع حفظ قرآن
بازتاب رسانهای
این طرح در برخی جلسات رسمی، شورای عالی انقلاب فرهنگی و وزارت آموزش و پرورش مطرح شده است، اما هنوز بازتاب گستردهای در رسانههای عمومی نداشته است.
تمایز این فعالیت نسبت به فعالیتهای مشابه (جنبه نوآورانه) از نظر مجری چیست؟ مهمترین شاخصه فعالیت و بخش برجسته این فعالیت کدام است، قالب یا محتوا یا سناریو ؟
تلفیق حفظ قرآن با تحصیل رسمی
برخلاف بسیاری از مراکز حفظ قرآن که آموزش رسمی را فدای حفظ میکنند، این طرح تلاش کرده است که تحصیل و حفظ را بهطور متوازن پیش ببرد.
روش نوین تدریس (مدل تمرکزی)
آموزش دروس عمومی بهصورت متمرکز و فشرده که باعث کاهش استرس دانشآموزان و افزایش بازدهی یادگیری میشود.
ایجاد مسیر ورود به دانشگاه فرهنگیان برای حافظان قرآن
تصویب سهمیه ویژه ۱۰ درصدی ورود حافظان قرآن به دانشگاه فرهنگیان که میتواند مسیر ورود نیروهای قرآنی به بدنه آموزش و پرورش را هموار کند.
این فعالیت ناظر به چه نیاز مخاطبان است (مساله شناسی و ریشه یابی)؟ فعالیت شما چگونه این نیاز را برطرف میکند؟ نتایج و دستاوردهای شما چیست؟
مسئلهشناسی و ریشهیابی
بحران هویتی و افت تحصیلی در دانشآموزان
فقدان نیروی متخصص قرآنی در آموزش و پرورش
نگرانی خانوادههای مذهبی از محیطهای آموزشی نامناسب
نتایج و دستاوردها
تربیت بیش از ۳۵ مرکز حفظ همراه با تحصیل در استانهای مختلف کشور
افزایش سطح علمی دانشآموزان قرآنی و بهبود معدل آنها
ایجاد فرصتهای شغلی برای حافظان قرآن در نظام آموزشی کشور
چالشها و موانع کسب موفقیت (ریسک ها) این فعالیت را چه میدانید؟
عدم همراهی آموزش و پرورش در اجرای طرح
با وجود تصویب این طرح در شورای عالی انقلاب فرهنگی، برخی مدیران و مدارس با آن همکاری نمیکنند.
مشکلات ساختاری در نظام آموزشی کشور
آموزش و پرورش هنوز پذیرای تغییرات بنیادین در روش تدریس نیست و این مسئله اجرای مدل تمرکزی را دشوار کرده است.
محدودیت منابع مالی و حمایتهای دولتی
تأمین هزینههای مراکز شبانهروزی و مدارس نیازمند حمایت مالی بیشتری از سوی خیرین و دولت است.
چالشهای فرهنگی و مقاومت برخی معلمان و مدیران مدارس
در برخی موارد، معلمان و مدیران مدارس در برابر دانشآموزان محجبه یا قرآنی رفتارهای نامناسبی داشتهاند.
مسیرهای ارتباطی
عنوان تیم یا گروه:
مسیر ارتباط مجازی:
مسیر ارتباط تلفنی:
ارسال دیدگاه