هر خیابان یک موکب

فعالیت شما چیست و چگونه است؟ فرآیند، روش اجرا، مراحل، جرقه اولیه، جزئیات، قالب، مخاطب شناسی، منابع انسانی، ابزار و امکانات، بازتاب رسانه ای، را توضیح دهید.

فرآیند و روش اجرا: طرح «هر خیابان یک موکب» با هدف برپایی موکب‌های مردمی در سطح خیابان‌ها و محله‌هایی که در آن‌ها فعالیت مذهبی کم‌رنگ یا غایب است، طراحی و اجرا شده است. این فعالیت در مناسبت‌های مختلف اعم از ولادت‌ها و شهادت‌های اهل‌بیت (علیهم‌السلام) انجام می‌شود و هدف اصلی آن، انتقال مفاهیم دینی و ارتباط مردم با اهل‌بیت در بستر عمومی جامعه است.

مراحل اجرا: ابتدا شناسایی محله‌ها و خیابان‌هایی که نیازمند این نوع فعالیت هستند صورت می‌گیرد، سپس با همکاری مردم همان محله و بدون نیاز به منابع مالی خاص، موکب‌ها برپا می‌شود. اجرای موکب به صورت ساده و مردمی بوده و با امکانات در دسترس مانند سیستم صوتی، چای، شربت و پرچم انجام می‌گیرد. در ادامه برنامه‌هایی مانند افطاری برای کودکان، سفره‌های مناسبتی و پخش صوتی مطالب مذهبی اجرا می‌شود.

جرقه اولیه فعالیت: انگیزه اصلی از مشاهده نبود فعالیت‌های مذهبی در برخی خیابان‌ها و احساس فقدان حضور اهل‌بیت در این فضاها نشأت گرفت. مشاهده بی‌تفاوتی عمومی نسبت به مناسبت‌های دینی در فضای خیابانی، باعث شد تا با ایجاد موکب در خیابان، ارتباط مردم با اهل‌بیت احیا شود.

مخاطب‌شناسی: مخاطبان این طرح، عموم مردم‌اند؛ اما تمرکز ویژه‌ای بر نوجوانان و جوانان شده است. چرا که این قشر، در برابر ارتباط غیرمستقیم با مفاهیم دینی و اهل‌بیت، اثرپذیری بیشتری دارند. از طرفی قشر خاکستری و افرادی که پیوند ضعیفی با فعالیت‌های دینی دارند نیز جزو مخاطبین اثرگذار طرح هستند.

منابع انسانی: منابع انسانی شامل اعضای گروه تبلیغی (چهار نفر از اعضای گروه)، خانواده شخص مجری، و عموم مردم محله می‌باشند. مشارکت‌کنندگان دارای مهارت‌هایی در ارتباط‌گیری مردمی، سخنرانی مذهبی، اداره موکب و اجرای مراسم مناسبتی هستند. حتی کودکان نیز در قالب‌هایی همچون توزیع افطاری یا اجرای مراسم مرتبط مشارکت داده می‌شوند.

ابزار و امکانات: ابزار مورد استفاده بسیار ساده و مردمی است. سیستم صوتی، پرچم، میز، دیگ، استکان و وسایل ابتدایی پذیرایی مانند چای و شربت از جمله امکانات هستند. بسیاری از این اقلام توسط مردم تأمین شده و نیاز به بودجه‌گذاری خاصی ندارد.

بازتاب رسانه‌ای: تا کنون این فعالیت بازتاب رسانه‌ای نداشته است.

تمایز این فعالیت نسبت به فعالیت‌های مشابه (جنبه نوآورانه) از نظر مجری چیست؟ مهمترین شاخصه فعالیت و بخش برجسته این فعالیت کدام است، قالب یا محتوا یا سناریو ؟

این فعالیت دارای چندین ویژگی متمایز و نوآورانه است:

اجرای ساده با حداقل امکانات: امکان برپایی موکب تنها با یک پرچم، یک میز و شربت ساده، آن را از دیگر طرح‌های وابسته به منابع مالی جدا می‌سازد.

عدم محدودیت به مکان‌های مذهبی: برخلاف هیئت‌ها یا حسینیه‌ها که در فضاهای خاص و ثابت اجرا می‌شوند، این طرح در خیابان‌ها و معابر عمومی حضور دارد و بین مردم است.

جامعیت موضوعات و مناسبت‌ها: این موکب‌ها منحصر به محرم و غدیر نیستند، بلکه مناسبت‌های کمتر مورد توجه مثل وفات حضرت خدیجه، شهادت امام جواد و ولادت امام هادی نیز پوشش داده می‌شود.

مشارکت مردمی: اجرای موکب کاملاً بر پایه مشارکت مردمی و داوطلبانه است، چه از حیث نیروی انسانی و چه از نظر تأمین اقلام مورد نیاز.

شاخصه برجسته فعالیت: قالب موکب مهم‌ترین شاخصه نوآورانه این فعالیت است. یعنی استفاده از قالب موکب در خیابان به‌عنوان بستری برای حضور اهل‌بیت در زندگی روزمره مردم. سپس محتوا نیز به تناسب قالب توسعه می‌یابد.

این فعالیت ناظر به چه نیاز مخاطبان است (مساله شناسی و ریشه یابی)؟ فعالیت شما چگونه این نیاز را برطرف می‌کند؟ نتایج و دستاوردهای شما چیست؟

مسأله‌شناسی و نیاز مخاطب: نیاز به حضور اهل‌بیت در زندگی روزمره، کاهش توجه عمومی به مناسبت‌های مذهبی در محلات، نبود فضاهای معنوی در خیابان‌ها و نیاز به ایجاد ارتباط عاطفی با اهل‌بیت از جمله نیازهای شناسایی‌شده‌اند. همچنین مردم نیاز دارند در قالب‌هایی ساده و ملموس، به نذر، حاجت‌خواهی، یا یاد اموات خود بپردازند.

پاسخ به نیاز: طرح موکب خیابانی با ایجاد فضایی ساده اما معنوی، پاسخ به این نیازها را فراهم می‌سازد. حضور مردم در موکب و ارتباط آن‌ها با نمادهای دینی باعث می‌شود به‌صورت غیرمستقیم اما مؤثر، مفاهیم دینی در جامعه احیا شود.

نتایج و دستاوردها:

احیای یاد اهل‌بیت و مناسبت‌های دینی در محلات فراموش‌شده

ارتباط‌گیری اقشار خاکستری و غیرمذهبی با مفاهیم اهل‌بیت

جلب مشارکت مردمی در امور دینی

تقویت احساس هویت دینی در نوجوانان

تبدیل فضای خیابان به مکان مقدس و معنوی موقت

زمینه‌سازی برای نذر، حاجت‌خواهی و ذکر اهل‌بیت در خیابان‌ها

چالش‌ها و موانع کسب موفقیت (ریسک ها) این فعالیت را چه می‌دانید؟

موانع اصلی در اجرای این طرح عبارت‌اند از:

نبود اقلام تبلیغاتی مناسب برای مناسبت‌های کمتر شناخته‌شده: مانند وفات حضرت خدیجه، ولادت امام جواد یا امام هادی. برای این موارد، پارچه و پرچم به‌سختی یافت می‌شود.

ضعف در تولید محتوای آماده برای مناسبت‌های غیرمحوری: مجری باید خودش طراحی و چاپ محتوا را انجام دهد.

عدم حمایت کافی در برخی مناطق: در برخی موارد، مردم منطقه آمادگی همکاری ندارند یا زیرساخت‌های محلی وجود ندارد.