امروزه جنگ شناختی تمام عیاری علیه اعتقادات، باورها و هویت ایرانی-اسلامی ما توسط ارتش رسانه ای غرب، در حال رخ دادن است و در این معرکه انتقال و نهادینه سازی پیام های مذهبی و در برخی موارد حتی ملی، به مردم خصوصاً جوانان سخت و پیچیده شده است. لذا ضرورت خلق و استفاده از رسانه های تأثیر گذار و ابزارهای انتقال پیام و شیوه های جدید نهادینه سازی معارف در ذهن ها، دغدغه اهالی فرهنگ و حوزه های علمیه است.
بازی ها، می توانند یکی از ابزارهای ما برای احیای معارف دینی و هویت چند هزارساله ایرانی-اسلامی باشد. بازی های محیطی که جنبه معمایی دارند و نیازمند اندیشیدن و درگیر شدن مخاطب نسبت به مفاهیم و پیام ها و مشاهده عینیت آن در واقعیت خارجی است، این تضمین را ایجاد می کند که مخاطب به پیام مورد نظر به خوبی دست یابد و به تجربه ای ماندگار و معرفتی پایدار همراه با خاطره ای خوش دست یابد. این در حالی است که انتقال پیام خصوصاً در حوزه های دینی و مذهبی، با چالش هایی از جمله عدم جذابیت، عدم درگیر شدن مخاطب با پیام، عدم مشاهده عینیت خارجی و فقدان خاطره سازی و در نهایت عدم ایجاد معرفتی پایدار مواجه است.
جوانان و نوجوانان امروز ما از جهت معارف دینی، هویت تاریخی و تمدن ایرانی-اسلامی در حد سواد پایینی قرار دارند. حال آنکه یکی از عوامل این اتفاق فقدان خلاقیت در انتقال مفاهیم بوده است. نکته مهم اینجاست که هنوز این نسل در امکان مذهبی و فرهنگی رفت و آمد می کند می توان با ابزارهای خلاقانه بازی های محیطی برای انتقال معارف دینی و پیام های فرهنگی استفاده کرد.
طرح ما طراحی و اجرای گسترده و مداوم بازی های محیطی در اماکن مذهبی و اماکن تاریخی با رویکرد انتقال مفاهیم مذهبی و فرهنگی و هویت بخشی ملی-مذهبی به مخاطبین، می باشد. ما با استفاده از ابزار بازی محیطی، پیام های دینی و فرهنگی را جذاب سازی می کنیم و با استفاده از ظرفیت اماکن تاریخی و مذهبی، محصولاتی دارای ارزش اقتصادی و فرهنگی به مخاطبین جوان، نوجوان و خانواده، ارائه می کنیم. مخاطبین زیادی در طول سال در اماکن فرهنگی، تاریخی و مذهبی نظیر حرم ها، بقاع متبرکه، موزه ها، آثار باستانی و اماکن تاریخی، حاضر می شوند. با استفاده از ابزار بازی محیطی می توان مخاطب را در همان فضایی که حاضر شده است درگیر بازی محیطی کرد و در خلال آن پیام های دینی و فرهنگی را به وی منتقل کرد، دانش وی را افزایش داد، هویت ملی و دینی وی را احیا نمود و عینیت یافتن یک تمدن پر سابقه را به وی نشان داد.
بازی های محیطی ظرفیت بسیار بالایی برای انتقال پیام دارند. چالش های محیطی از سویی، مرتبط با واقعیت عینیت یافته تفکرات و تحولات تاریخی اند که موجب آشنایی عینی مخاطب با تفکرات و تحولات تاریخی می شود، از سویی معمایی بودن آن، علاوه بر ایجاد جذابیت، درگیری فکری مخاطب در موضوع را به دنبال دارد و مخاطب خود به دنبال کشف پیام ها می رود که موجب پایدار بودن پیام در ذهن او خواهد بود و از سویی درجه معقول هیجان موجود در این بازی ها، موجب دریافت بیشتر پیام ها می شود. همچنین ظرفیت بالای مکان های مذهبی، تاریخی و فرهنگی ایران اسلامی، به افزایش کیفیت و کمیت معرفت افزایی، دانش اندوزی و هویت سازی ایرانی-اسلامی در این بازی ها کمک می کند. این اماکن معمولاً دارای معماری برآمده از تمدن و تاریخ کهن ایران اسلامی است. هنر موجود در آن، بر آمده از ذوق سرشار ایرانی و مفاهیم انسانی و اسلامی بلند است. تحولات تاریخی پیرامون این اماکن، پیام های بسیاری برای نسل نو دارد و در نهایت شخصیت های محوری این اماکن، زمینه مناسبی برای معرفت افزایی، الگویابی و هویت بخشی به مخاطبین است.
لازم به ذکر است که ایجاد یک خاطره شیرین و به یاد ماندنی برای خانواده ها در یک مکان فرهنگی و مذهبی نسبت به بسیاری از برنامه های کلیشه ای معارفی و سخنرانی ظرفیت بیشتری را برای القاء پیام ها به مخاطب ایجاد می کند.
به عبارت دیگر ؛ با استفاده از ابزار بازی محیطی میتوان از محیط هایی که ارزش دینی و فرهنگی دارند حداکثر بهره برداری در انتقال و تبلیغ معارف صورت بگیرد .
با عملیات سازی بازی های محیطی دینی در محیط هایی نظیر حرم ها و مساجد و امامزاده ها و گلزارهای شهدا و... میتوان به اهداف ذیل دست یافت ؛
1) رویکرد فرهنگی-مذهبی: انتقال معارف دینی، پیام های مذهبی، ارتقاء هویت ملی- مذهبی بر پایه تاریخ و تمدن ایران اسلامی از مهم ترین ویژگی های این طرح است. بر اساس این رویکرد، ساخت بازی ها مبتنی بر مطالعات دینی، فرهنگی و تاریخی خواهد بود و طراحی معماها و بازی ها بر اساس یافته های مطالعاتی طراحی خواهد شد.
2) توسعه کمی و تکرار پذیری: ظرفیت های بالای اماکن تاریخی و مذهبی به قدری است که می توان در هریک از این محیط ها، بازی های محیطی متعددی طراحی و اجرا نمود. همچنین تکرار پذیری این بازی ها از طریق ترفندهای بازی وارسازی قابل انجام است، لذا مخاطب واحد نیز می تواند چندین بار در این بازی ها شرکت کند.
3) تداوم بازی ها: تلاش حداکثری بر این است که این بازی ها به صورت مداوم در اماکن تاریخی و مذهبی اجرا شود و یک پایگاه ثابت و برنامه همیشگی برای مخاطبین این اماکن ایجاد گردد.
4) تمرکز بر اماکن مذهبی و تاریخی: در این طرح سعی می کنیم تمرکز خود را بر اماکن مذهبی و تاریخی حفظ کنیم و به بهبود سطح گردشگری و زیارت در این اماکن بپردازیم.
5) توسعه جغرافیایی در سطح کشور: تعدد پایگاه های فرهنگی در سراسر کشور و تنوع اماکن فرهنگی و مذهبی در سراسر کشور این ظرفیت را ایجاد می کند که این بازی ها در سراسر کشور توسعه یابد و در این طرح به دنبال توسعه این بازی ها در سطح کشور هستیم.
6) مولتی پلتفرم سازی: تلاش بر این است که با استفاده از پلتفرم های فیزیکی و مجازی، هم از جذابیت بصری و عینی پلفترم های فیزیکی بهره گیری شود و هم با استفاده از فضای دیجیتالی مخاطبین بیشتری جذب شوند و هم با استفاده از بازی های آنلاین، مسابقات و لیگ های متنوع برگزار شود.
نکته حائز اهمیت آن است که اجرای بازی متوقف بر حضور مبلغ / مربی نخواهد بود و یک محصول جذاب خواهد بود که حتی بدون نیاز به مبلغ انجام خواهد شد . البته حضور مبلغ در تاثیر گذاری قالب نقش به سزایی دارد
نکته مهم در خصوص بازی و خصوصا بازی های محیطی این است که محدودیتی در جنسیت و سن و تحصیلات ندارد مضاف بر آنکه با کمی تغییرات میتواند بارها برای همان بازیکنان تکرار شود .
هرمکانی که ارزش دینی - فرهنگی داشته باشد مانند مساجد و حرم ها و بقاع متبرکه و فرهنگسراها و گلزارهای شهدا و مناسک مذهبی
لازم به ذکر است که از بازی محیطی در کانون های فرهنگی و حتی اردو ها نیز میتوان استفاده کرد و با استفاده از محیط میتوان مطالبی را که مبلغ قصد انتقال آنرا دارد در بازی بگنجاند
حسب بررسی و جستجوی صورت گرفته برخی گروه ها و تیم های نوآور نیز بازی های محیطی را طراحی و اجرا کرده اند ولی محصول و طرح ما از جهاتی دارای نوآوری است:
- معمولاً تیم هایی که در این زمینه فعالیت کرده اند، این فعالیت را به عنوان یک فعالیت فرعی و به صورت موردی در کنار سایر فعالیت های خود انجام داده اند. یک جستجوی ساده در اینترنت و فضای مجازی نشان می دهد بسیاری از بازی های طراحی شده برای زمان خاصی بوده که برای تعداد محدودی از مخاطبین به صورت رویداد برگزارد شده و دیگر امکان اجرا ندارد و تیم مورد نظر نیز به طراحی بازی های محیطی دیگر نپرداخته است. اما تیم ما به دنبال ایجاد یک گروه طراحی و اجرای تخصصی این بازی ها به صورت مداوم و در مکان ها و شهرهای متعدد و مختلف در سطح کشور است.
- معمولاً بازی های تولید شده جنبه سرگرمی و گیم دارد و پیام های مذهبی، ملی، تاریخی و فرهنگی در آن مد نظر نیست. بدیهی است تیم ما یکی از مهم ترین ویژگی ها و مزیت های خود را التزام به انتقال فرهنگ دینی و تاریخ ملی ایران جهت هویت سازی و معرفت افزایی می داند.
- تا کنون این سنخ بازی ها در هیچ یک از اماکن مذهبی مطرح و مهم کشور طراحی و اجرا نشده است این در حالی است که در این طرح، اولویت بر حضور فعال در اماکن مذهبی مطرح کشور است.
ارسال دیدگاه